آیا درد سیاتیک را تجربه کرده‌اید؟ عصب سیاتیک یک عصب بزرگ و گسترده است که در بخش زیادی از پشت بدن قرار دارد. این عصب ممکن است به علت‌های مختلفی درد بگیرد و برای فرد ایجاد ناراحتی و آزردگی کند. درد سیاتیک می‌تواند شدید و یا خفیف باشد و در انجام فعالیت‌های روزانه‌ی فرد ایجاد اختلال کند.
اما این درد چگونه ایجاد می‌شود؟ چگونه می‌توان درد سیاتیک را درمان کرد؟ آیا می‌توان از ایجاد درد سیاتیک پیشگیری کرد؟ روش‌های درمانی درد سیاتیک موقتی هستند یا دائمی؟ برای درمان درد سیاتیک به کدام دکتر مراجعه کنیم؟ با دکتر مهناز شکروی همراه باشید تا به تمامی این سوالات شما پاسخ داده‌شود.
سیاتیک چیست؟
سیاتیک دردی است که از ناحیه کمر شروع می‌شود و تا باسن و گاهی تا پایین پاها نیز انتشار می‌یابد. این درد زمانی به سراغ شما خواهد آمد که ریشه‌های عصبی که عصب سیاتیک را تشکیل می‌دهند، تحت‌فشار قرار گیرند. سیاتیک معمولاً فقط یک طرف بدن را درگیر می‌کند.
سیاتیک می‌تواند حاد یا مزمن باشد. دوره حاد درد سیاتیک ممکن است بین یک تا دو هفته طول بکشد و معمولاً طی چند هفته خودبه‌خود برطرف می‌شود. گاهی ممکن است پس از کاهش درد، مدتی بی‌حسی را در پاهای خود تجربه کنید. همچنین ممکن است چندین بار در سال دچار عود سیاتیک شوید.
سیاتیک حاد ممکن است در نهایت به سیاتیک مزمن تبدیل شود. سیاتیک مزمن بدین معنی است که درد به طور منظم در کمر و پای شما وجود دارد و بهبود نمی‌یابد. سیاتیک مزمن یک بیماری مادام‌العمر است و در حال حاضر به خوبی به درمان پاسخ نمی‌دهد، اما درد ناشی از سیاتیک مزمن اغلب کمتر از نوع حاد آن است.
علائم درد سیاتیک چیست؟
درد سیاتیک یک نوع درد عصبی تیرکشنده می باشد که در موارد گیر کردن این عصب در ناحیه لگن به وجود می آید علائم آن شامل:
- درد
- بی حسی
- ضعف عضلانی
-اختلال حسی
- اختلال راه رفتن
- اختلالات دردهای انتشاری
- احساس سوزش و یا سردی در اندام ها به خصوص ساق
- اختلالات رفلکس های اندام ها
- مور مور شدن و یا تورم در اندام ها در مواردی که درگیری های عصبی در ریشه های سیاتیک به خصوص در فضای دیسک های چهارم و پنجم کمری در اغلب اوقات و یا در دیسکهای اول و دوم ساکروم
علل سیاتیک
علائم بیماری سیاتیک بر اساس علت اصلی آن متفاوت است. برخی از علل سیاتیک شامل:
فتق دیسک: مواد نرم در مرکز دیسک نخاعی به بیرون تراوش می کند و روی ریشه عصبی نخاعی مجاور فشار می‌آورد.
عصب فشرده شده: عصبی كه متراكم شده است.
سندرم پیریفورمیس: عضله پیریفورمیس (پشت مفصل ران در باسن) عصب سیاتیک را تحریک می‌کند.
تنگی نخاع: کانال نخاعی و ریشه‌های عصبی باریک شده‌اند.
تنگی مجرای نخاعی: یکی از مهره‌های نخاعی از جایش به بیرون لغزش كرده است.
در موارد نادر، تومورها و عفونت‌های جدی.
درمان سیاتیک
علائم سیاتیک با اقدامات خودمراقبتی بهبود نمی یابد، برخی از درمان های زیر ممکن است کمک کننده باشد.
داروها
انواع داروهایی که ممکن است برای درمان درد سیاتیک استفاده شود عبارتند از:
- ضد التهاب
- کورتیکواستروئیدها
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد تشنج
- فیزیوتراپی
پس از تسکین درد سیاتیک، پزشک می تواند برنامه ای برای کمک به جلوگیری از آسیب های بیشتر طراحی کند. این معمولاً شامل تمریناتی برای اصلاح وضعیت بدنی، تقویت عضلات مرکزی و بهبود دامنه حرکتی است.
تزریق استروئید
در برخی موارد، تزریق یک داروی کورتیکواستروئید به ناحیه اطراف ریشه عصبی که باعث درد می شود می تواند کمک کند. اغلب، تزریق به کاهش درد سیاتیک کمک می کند. حداکثر سه عدد را می توان در یک سال تجویز نمود.
عمل جراحی
جراحان می توانند خار استخوانی یا بخشی از فتق دیسک را که به عصب فشار می آورد، بردارند. اما جراحی معمولا فقط زمانی انجام می شود که درد سیاتیک باعث ضعف شدید، از دست دادن کنترل روده یا مثانه یا دردی شود که با درمان های دیگر بهبود نیابد.
شیوه زندگی و درمان های خانگی
برای اکثر افراد، اقدامات خودمراقبتی به علائم سیاتیک پاسخ می دهد. اگرچه استراحت برای یک روز یا بیشتر ممکن است درد سیاتیک را تسکین دهد، عدم تحرک می تواند علائم را بدتر کند.
سایر درمان های خودمراقبتی که ممکن است به شما کمک کند عبارتند از:
- بسته های سرد را چند بار در روز به مدت 20 دقیقه روی محل دردناک قرار دهید. از یک کیسه یخ یا یک بسته نخود فرنگی یخ زده که در یک حوله تمیز پیچیده شده استفاده کنید.
- بسته های داغ. پس از 2-3 روز، گرما را به مناطق آسیب دیده اعمال کنید. از کیسه های گرم، لامپ های حرارتی یا پدهای گرمایشی در کمترین میزان تنظیم استفاده کنید. برای جلوگیری از درد، سعی کنید از هر دو بسته گرم و سرد یکی یکی استفاده کنید.
- کشش. تمرینات کششی برای کمر ممکن است کمی تسکین دهد. سعی کنید کشش را حداقل 30 ثانیه نگه دارید. از تکان خوردن، پریدن یا چرخش در طول کشش خودداری کنید.
- مسکن هایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم گاهی برای علائم سیاتیک مفید هستند. فقط طبق دستورالعمل استفاده کنید.
طب جایگزین
درمان های جایگزین که اغلب برای کمردرد استفاده می شود عبارتند از:
طب سوزنی: پزشک در نقاط خاصی از بدن، سوزن‌های نازک مانند مو را وارد پوست می‌کند. برخی از مطالعات نشان داده اند که طب سوزنی می تواند به درمان کمردرد کمک کند، در حالی که برخی دیگر هیچ فایده ای پیدا نکرده اند. اگر تصمیم دارید طب سوزنی را امتحان کنید، یک پزشک مطمئن را انتخاب کنید.
کایروپراکتیک: کایروپراکتیک ها می توانند تنظیمات ستون فقرات (دستکاری) را برای بازگرداندن حرکت ستون فقرات و کاهش درد انجام دهند. به نظر می رسد که دستکاری ستون فقرات موثر است و به اندازه درمان های استاندارد برای کمردرد ایمن است.
جمع بندی
سیاتیک یک بیماری رایج است که در نتیجه فشرده شدن عصب سیاتیک در قسمت پایین کمر یا ران اتفاق می‌‌افتد. سیاتیک مزمن زمانی رخ می‌دهد که علائم دوازده ماه یا بیشتر طول بکشد. علائم شامل پا درد، بی حسی، گزگز، ضعف و سستی پاها است. هنگامی که درد و سایر علائم تاثیر قابل توجهی بر فعالیت‌های روزانه و توانایی در راه رفتن بگذارد، لازم است برای رفع نگرانی با پزشك متخصص مشورت کنید.
